Jak wiadomo, rodzina stanowi pierwsze i podstawowe środowisko, w którym żyje człowiek. Kiedy dziecko w swojej rodzinie otrzymuje zaspokojenie wszelkich niezbędnych potrzeb — tych fizjologicznych, jak i psychologicznych, czyli akceptacji, miłości i poczucia bezpieczeństwa. Warto dowiedzieć się czym jest rodzina zastępcza i co się kryje za tym pojęciem. Czym różni się od adopcji i pieczy zastępczej? Kwestie te zostaną omówione w niniejszym artykule.

Czym jest rodzina zastępcza? 

Rodzina zastępcza stanowi formę rodzinnej pieczy zastępczej. Jest to opieka nad dzieckiem przez pewien określony czas, ma więc charakter tymczasowy. Wśród form rodzin zastępczych wskazać można kilka jej rodzajów, takich jak: rodzina spokrewniona, rodzina niezawodowa, a także rodzina zawodowa, w tym pogotowie rodzinne i specjalistyczne: dla małoletnich matek, dla dzieci niepełnosprawnych, oraz dla osób nieletnich. Rodzina zastępcza ma za zadanie zapewniać dziecku, lub dzieciom pieczę, a także wychowywanie ich. Jest to pełnienie opieki rodzicielskiej nad dziećmi. Jak wspomniano wcześniej, wyróżnić można różne rodzaje rodzin zastępczych. Rodzina zastępcza spokrewniona, będą to osoby, które pochodzą z rodziny dziecka, czyli ciocia, babcia itd. Istnieje także rodzina zastępcza niezawodowa i zawodowa. W tej pierwszej opiekę nad dzieckiem mogą sprawować osoby z jego rodziny, a także osoby niespokrewnione, które nie rezygnują z pracy na rzecz opieki. Nie otrzymują oni za to wynagrodzenia. W przypadku drugiej — osoby, pełniące funkcję rodziny zastępczej zawodowej, otrzymują wynagrodzenie rekompensujące rezygnację z pracy na rzecz opieki nad dzieckiem. Wśród tej kategorii wyróżnić można też rodzinę zastępczą zawodową specjalistyczną, oraz pogotowie rodzinne.

Aby zostać rodziną zastępczą, należy spełnić kilka przesłanek prawnych. Przyszli rodzice zastępczy powinni dawać rękojmię należytego wykonywania zadań rodziny zastępczej, oraz mieć stałe miejsce zamieszkania na terenie Polski. Ponadto, powinni oni posiadać pełnię praw obywatelskich i cywilnych, nie posiadać chorób uniemożliwiających opiekę nad dzieckiem, posiadać stały dochód i odpowiednie warunki mieszkaniowe, a także nie mogli być oni w przeszłości pozbawieni opieki rodzicielskiej, ani ograniczeni, zawieszeni w jej wykonywaniu. Powinni oni także wywiązywać się z ich obowiązków utrzymywania najbliższych, jeśli takie zobowiązanie na nich ciąży. Przyszli rodzice zastępczy powinni także odbyć specjalne szkolenie organizowane przez Ośrodek Adopcyjno – Opiekuńczy, jeśli nie są spokrewnieni z dzieckiem.

Pomoc dla rodzin zastępczych 

Warto jednak wiedzieć, że rodzicielstwo zastępcze nie stanowi łatwej drogi. Często wymagać może poświęceń i cierpliwości, a miejsc, w których można szukać pomocy, jest niewiele. Należy wiedzieć, że zawsze można szukać wsparcia i nie można się wstydzić, o to prosić. Pomoc dla rodzin zastępczych oferuje coraz więcej fundacji, stowarzyszeń i ugrupowań. Jedną z nich jest Fundacja Wspierania Rozwoju “Ty też możesz”. W ramach ich działalności świadczona jest pomoc dla dzieci i ich rodziców zastępczych, a także pomoc dla domów dziecka. Misją działania fundacji jest pomoc dla rodzin zastępczych. Zajmują się oni ochroną praw dziecka, świadczeniem pomocy prawnej, oraz organizacją czasu dla rodzin zastępczych. Warto wiedzieć, że istnieją takie miejsca, do których można zwrócić się o pomoc. W ramach działań fundacji odbywają się także inicjatywy badawcze i promowana jest walka z wykluczeniem dzieci z rodzin zastępczych. Pomoc rodzinie zastępczej świadczona jest również poprzez pomoc w budowaniu własnych wartości, oraz udzielanie wsparcia finansowego. Fundacja Wspierania Rozwoju oferuje pomoc dla wszystkich rodziców z rodzin zastępczych.